تعیین مطلوبیت زیستگاه قوچ و میش اصفهانی (Ovis orientalis isphahanica) در پناهگاه حیات‌وحش موته با استفاده از روش تحلیل عاملی آشیان بوم‌شناختی

قوچ و میش اصفهانی (Ovis orientalis isfahanica) در لیست قرمز IUCN در رده آسیب پذیر قرار گرفته است. اطلاعات مربوط به نیازهای زیستگاهی و فاکتورهای تعیین کننده آشیان بوم شناختی این گونه بخش اصلی برنامه‌های حفاظتی را برای این گونه به خود اختصاص می‌دهد. در مورد انتخاب زیستگاه برای این گونه در ایران اطلاعات اندکی موجود است. در این مطالعه یک مدل، مبتنی بر سامانه اطلاعات جغرافیایی با استفاده از داده‌های حضور برای پیشگویی مطلوبیت زیستگاه قوچ و میش اصفهانی در پناهگاه حیات وحش موته به کار برده شد. این مطالعه مهم‌ترین فاکتورهای تاثیرگذار بر آشیان اکولوژیک این گونه و زیستگاه مطلوب فصلی را در منطقه مورد مطالعه، تعیین نمود. شاخص حاشیه گرایی کل برای این گونه در منطقه مورد مطالعه 55/1 و تخصص گرایی کل 11/0 است. نتایج نشان داد که در طول تابستان و پاییز بخش بزرگی از زیستگاه مطلوب قوچ و میش اصفهانی با درمنه کوهی (Artemisia aucheri) پوشیده شده است در صورتی‌که در زمستان و بهار مناطق پوشیده با درمنه دشتی مطلوب تر است. این نکته با مهاجرت ارتفاعی گونه به عنوان یکی دیگر از نتایج این مطالعه مطابقت دارد به گونه‌ای که در تابستان و پاییز ارتفاعات بالاتر زیستگاه مناسب‌تری است اما در بهار و زمستان ارتفاعات پایین تر مطلوبیت بیشتری دارد. شیب‌های بیش از 30% و فاصله تا منابع آبی در تابستان به عنوان فاکتور محدود کننده برای این گونه به‌شمار می‌رود. تاثیر سایر فاکتورها نظیر فاصله تا جاده، معدن و زمین های زراعی بر مطلوبیت زیستگاه قوچ و میش اصفهانی در پناهگاه حیات و حش موته ناچیز است.